انسان، موجودي اجتماعي است و بدون ارتباط با افراد جامعه، هرگز نمي تواند به مراحل رشد، كمال و سعادت برسد و در اين زمينه موفقيت انسان در گرو جلب دوستي ديگران است. به اين سبب، هر كسي در اين جهان دوست دارد تا در دل انسانها نفوذ كرده، طرف مقابل را با خود هم رأي و هماهنگ كند؛ زيرا براي موفقيت در يك تعامل اجتماعي، بهترين گزينه و روش، همان نفوذ در دل افراد جامعه و فتح دل آنان است.
رمز توفيق پيشوايان ديني ما، به ويژه رسول مكرم اسلام(ص) نيز، در ارتباط متعالي و تنگاتنگ اجتماعي با مردم نهفته است. آن بزرگواران براي نيل به اهداف آسماني و مقدس خويش تلاش مي كردند تا دل و جان مخاطبان را تسخير كنند و ارزشها و معارف الهي - انساني، بهتر و عميق تر در وجود مخاطبان شان جاي گير شود. در اين راستا، پيامبر اكرم(ص) به عنوان معلم بشريت، عامل اصلي زمينه سازي تربيت اخلاقي صحيح اجتماعي را در پرورش نسلي شايسته و با ادب معرفي مي نمايد كه تحقق اين هدف در سايه تربيت فرزندان صالح توسط خانواده است: «حق الولد علي الوالدان يحسن اسمه و يحسن ادبه» (متقي هندي، 1409ق، ج 6، ص477).
در ذيل برخي از شاخصه هاي تربيت اجتماعي با استناد به سيره ي نظري و عملي پيامبر اكرم(ص)، بررسي مي شود.